Câu 27 : Tính chất ăn mỏn của dầu nhờn và mỡ bôi trơn .

• Khái niệm : Dầu nhờn có chứa các chất có tác dụng ăn mòn kim loại như các axit , bazơ , muối , nước , các hợp chất của S , của xxi , S tự do , Oxi của không khí trộn lẫn vào , các tạp chất...; khi tiếp xúc với kim loại thì có khả năng ăn mòn kim loại , gây hoen rỉ và phá hủy kim loại . Chất có tác dụng ăn mòn mạnh nhất trong dầu nhờn phải kể đến các axit lẫn trong nó . Để dặc trưng cho tính chất ăn mòn của dầu nhờn ta sử dụng thông số kỹ thuật : trị số axit của dầu nhờn . Trị số axit của dầu nhờn là lượng mgKOH cần thiết để trung hòa 1g dầu nhờn , được xác định bằng chuẩn độ dung dịch dầu nhờn trong hỗn hợp rượu – benzen bằng dung dịch chuẩn KOH .
Trị số kiềm tổng là chỉ tiêu về chỉ số kiềm của dầu nhờn , được biểu thị bằng mgKOH trong 1g dầu nhờn . • Nguyên nhân : Bản thân dầu nhờn có chứa các axit hữu cơ tự do mà axit naptenic như : HCOOH , (CH3)2CH , n-C15H3COOH... và C10H7COOH , kiểu R – COOH. Nhưng khi tinh chế hóa dầu nhờn thường phải sử dụng H2SO4 qua tinh chế đã có phản ứng với các chất trong dầu nhờn cho 1 loạt sản phẩm có chứa S – nguyên nhân chính của khả năng ăn mòn kim loại của dầu nhờn . Nếu dầu nhờn có chứa axit , bazơ lẫn nước ăn mòn sẽ xảy ra , làm tăng tạp chất , dầu nhờn ko còn khả năng bôi trơn tốt và biến chất, gây đóng cặn bẩn trên các chi tiết , tắc vòi phun .Tác nhân ăn mòn đáng chú ý nhất là H2SO4 và H2S . H2S + Fe FeS + H2 H2SO4 + Fe FeSO4 + H2 • Khắc phục : Đối với dấu nhờn có tác nhân ăn mòn tính bazơ , nên dùng với động cơ dùng nhiên liệu Diesel có hàm lượng S cao và ngược lại . Tành phần của dầu nhờn này thường là 70% dầu nhờn , 25% nước , 5% chát xúc tác như xà phòng Canxi .